Ünlü Edebiyatçıların Çok Sık Uğradığı 16 Mekan

Sait Faik 14 Mart 1941 de Orhan Veli ye Yakacık escort mektubunda “Burada eski tas eski hamam. Cumartesi günleri Nisuaz’da üdeba toplanır. Kararlar verilir” diye bahsetti bu pastaneden.

Bugün Beyoğlu nda Ayhan Işık Sokağı nın girişindeki Garanti Bankası nın yerinde bulunan Nisuaz 1930 1950 ler boyunca edebiyatçıların uğrak yeriydi

1967 deki yangından sonra yıkılan pastanenin müdavimleri Ahmet Atalar escort bayan Hamdi Tanpınar Edip Ayel Garip akımının isim babası Cavit Yamaç Sabahattin Kudret Aksal Asaf Hâlet Çelebi Abidin Dino Arif Dino Orhon Murat Arıburnu ve Sabahattin Ali üzere şair ve yazarlardı Escort Kadıköy

Niko Kiriçis in pastanesi geniş ve yüksek vitriniyle adeta İstiklal ile iç içeydi Çaylarını yudumlarken birbirlerine yazdıklarını okuyan edebiyatçılar pek çok mecmuanın yayın toplantısını da Nisuaz da yaptı Mesela Hilmi Ziya nın İnsan ve Burhan Arpad ın İnanç mecmualarının temelleri burada atıldı

Şair Mehmet Sıtkı Akozan  “Sanmayın avare bülbüller üzere güllükteyiz / Biz yanık bir kor üzere akşam sabah Küllük’teyiz” diye andı burayı. Beyazıt Cami’sinin ana yola bakan tarafındaki bu bahçeli kıraathane, 1950′lerde adeta bir ilim irfan yuvasıydı. Yahya Kemal Beyatlı, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nurullah Ataç, Peyami Safa, Necip Fazıl Kısakürek, Tarık Buğra, Fuat Köprülü, Ahmet Muhip Dıranas, Neyzen Tevfik, İlhan Berk, Reşat Nuri Güntekin ve Cahit Sıtkı Tarancı üzere isimler burayı sıkça ziyaret etti. Hatta Faruk Nafiz Çamlıbel ve Behçet Kemal Çağlar’ın 10. Yıl Marşı’nı Küllük’te yazdığı rivayet edildi.

Yerin sakinleri burayı o kadar benimsediler ki 1950 lerde yıkılan kahvede yalnızca çay kahve nargile içip sohbet etmekle yetinmediler Bir de Eylül 1940 tan itibaren ismini yaşatmak için “Küllük” dergisini çıkardılar.

Garsonlar paramız olup olmadığını gözlerimizden anlar şayet meteliğe kurşun atıyorsak hiçbir şey söylemeden önümüze bir şişe maden suyu bırakırlardı O maden suyuyla akşama kadar yönetim ederdik  Ülkü Tamer bu türlü anlattı kup griyesi ve çikolatalı trüf pastası lisanlara destan Baylan’ı.

Pastane 1923 te Loryan ismiyle Beyoğlu ndaki Ses Tiyatrosu nun yanında Luvr Apartmanı nda açıldı 1934 te yabancı sözlerin kullanılması yasaklanınca kusursuz manasına gelen bu ismi aldı

Attila İlhan ın sıklaşan ziyaretleriyle edebiyat etraflarında kısa müddette kendilerine “Baylancılar” diyen bir küme oluştu. Beyoğlu şubesi 1967′de kapanana kadar Behçet Necatigil, Cemal Süreya, Edip Cansever, Erdal Öz, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Peyami Safa, Sait Faik, Orhan Kemal, Salah Birsel, Onat Kutlar, Doğan Hızlan üzere pek çok ismi ağırladı.

Salah Birsel “Kahveler” kitabında buradan “Meserret Kahvesi tüm İstanbul’un kahvesidir. Orada hiç değilse bir sefer oturmamış edebiyatçı da gösterilemez” diye bahsetti.

Sirkeci de Ankara ve Ebusuut caddelerinin köşesindeki kahve yazarlarla gazetecilerin uğrak yeriydi 1900 lerin başında açılan kahvenin gediklileri ortasında Yaşar Kemal Orhan Kemal Sait Faik Edip Cansever Melih Cevdet Anday Muzaffer Buyrukçu Mehmet Rauf Halit Ziya Uşaklıgil Necip Fazıl üzere edebiyatçılar yer aldı Orhan Kemal birçok yapıtına burada başlarken kahveyi Meserret Bâb ı Ali den ekmeğimi çıkarmaya çalışmanın başlangıç noktasıdır diye andı

Arkadaşı Nurer Uğurlu “Orhan Kemal’in İkbal Kahvesi” kitabında ünlü muharririn hayatını anlattı. Oğlu Işık Öğütçü, Cihangir’de Orhan Kemal Müzesi’nin altına yıllar sonra birebir isimde bir yer açtı. Artık varın ünlü müellifin geçmişte Nuruosmaniye’deki bu kahveyle alakasını siz düşünün.

Bir periyot Yahya Kemal Ahmet Hamdi Tanpınar ve Ahmet Haşim in de uğrak yeri Orhan Kemal ve arkadaşlarının taktığı isimle Kahvetül ikbal 1960 ların sonlarında kapanana kadar sabah sohbetlerinin konut sahibiydi Muzaffer Buyrukçu Nurer Uğurlu ve Orhan Kemal bu buluşmaları düğün sonraki damat sohbeti manasına gelen “Sabahiye”diye adlandırırdı. Edip Cansever, Musa Anter, Yaşar Kemal, Ece Ayhan, Rıfat Ilgaz, Oktay Akbal, Behçet Necatigil ve Sennur Sezer de İkbal’in gediklilerindendi.

Jorj Sütçüyan Beyoğlu nda Atlas Pasajı nda 1948 de açtı Kulis Bar ı Her sabah Çiçek Pasajı ndan taze çiçeklerle süsledi İçerisi büyük görünsün diye uzunluktan boya aynalarla kapladı Her daim uğrayan dostlarından biri gelmediğinde hasta mı diye meraklandı aradı

Atlas Sineması ndaki galalarda tiyatroların perde açmadığı pazartesi günlerinde en kalabalık vakitlerini gördü burası Abdi İpekçi Ender Nadi üzere gazeteciler Yaşar Kemal Edip Cansever Fethi Naci üzere edebiyatçılar İzzet Günay Fikret Hakan Metin Erksan Yılmaz Güney üzere sinemacılar müdavimlerindendi Kadife kapısı tanıdıklara her daim açıkken diğerleri “Burası kulüp” denilerek kibarca reddedilirdi. Yer daha sonra Nişantaşı’na taşındıysa da eski havasını bulamadı ve kapandı.

Papirüs birinci kere 1972 de Kulis Bar ın garsonlarından Ertuğrul Bora tarafından Beyoğlu nda Ses Sineması nın üstünde açıldı Burası 1977 de çıkan yangının akabinde kapanınca yeni Papirüs tıpkı yıl Ayhan Işık Sokak ta Erman Han da hizmet vermeye başladı

Burası Yaşar Kemal Cemal Süreya Selim İleri üzere müelliflerin yanı sıra sinemacıların ve tiyatrocuların da buluşma yeriydi O kadar sevildi ki dekoru ve havasıyla İngiliz pub larını andıran Papirüs ün duvarları vakitle müdavimlerinin getirdiği afişlerle doldu Hatta bir periyodun ünlü dizisi Şehnaz Tango da Muhsin in Erdal Özyağcılar işlettiği yer olarak TV de bile uzunluk gösterdi

Nazlı Eray “Nevizade’de yarı karanlık Lefter’in Meyhanesi, beş parasız entelektüeller. Tabanda çalan bir laterna, yanında garson Tanaş. Bu Tanaş herkesin kaygısını bilirdi, ona nazaran konuşurdu” diye andı burayı.

1950 lerde laternasıyla ünlenen meyhanede Kambur Panayot un kolunu çevirdiği laternadan daima birebir müzik “Adalardan Bir Yar Gelir Bizlere” yükselirdi. Lakin kimse şikâyetçi değildi. Zira burası öğlenden sonraki pastane buluşmalarının akabinde, edebiyatçıların akşam sofrasıydı.

Beyoğlu nda bugünkü Nevizade de Mavi Boncuk un yerindeki meyhanede bir duble rakı altı çeşit mezeyle sunulurdu Ülkü Tamer Onat Kutlar Kemal Özer Adnan Özyalçıner Ferit Edgü Doğan Hızlan Orhan Kemal Sait Faik ve Özdemir Asaf Lefter in Meyhanesi nin gediklilerindendi Dava Tamer in anlatımıyla Lefter 1964 te Ece Ayhan a nazaran bando mızıkayla Yunanistan a gönderilince yer kapandı

40 kuşağının “Alaylılar Akademisi” diye nitelediği Lambo’nun Meyhanesi, Orhan Veli’nin Nevizade’deki keşfiydi. Hatta ünlü şair, büyük aşkı Nahit Fıratlı ile burada buluşurdu. Yer o kadar küçüktü ki İlhan Berk burayı “Bir tramvay büyüklüğündedir” diye andı.

Leyla Erbil Leyla Umar Güner Kuban ve Mina Urgan üzere periyodun bayan edebiyatçılarının da sık sık uğradığı meyhane veresiye defteri ile ünlüydü Müdavimlerinin paraları çıkışmadığında Mösyö Lambo o deftere ya bir şiir ya bir kelam yazdırırdı

Lambo komünist olduğu gerekçesiyle meyhanesi kapatılınca ayakkabı dükkânı açtı ve onu çalıştırırken intihar etti Sevenleri bir bölüm böylelikle kapanırken onu daima tezgâhın ardında Rus klasiklerini okurken hatırlayacaktı

1967 de Ali Demir in Kadıköy de açtığı Hatay Restoran Cemal Süreya nın öncülüğündeki edebiyat sohbetlerinin Anadolu Yakası ndaki adresiydi Fazıl Hüsnü Dağlarca Ece Ayhan Salah Birsel Adnan Özyalçıner Sennur Sezer Can Yücel ve Behzat Ay üzere isimler ciğeri ve humusu ile ünlü yerin sık gelen konukları ortasındaydı

Süreya sayesinde restoranda anı defterleri tutulmaya başlanınca burası tarihe defteri olan meyhane diye geçti 1983 ten beri biriktirilen 11 ciltlik defterden seçmeler şairin vefatının 13 yılında “Hatay Meyhanesi Defterleri”ismiyle kitaplaştırıldı.

Tomris Uyar ile Süreya nın kadeh tokuşturduğu meyhanenin defterlerinde neler yoktu ki Feyyaz Kayaca nın şiirleri Arif Damar ın Ece Ayhan ın Fethi Naci nin notları Tıpkı şanslı defterler Cemal Süreya nın çizdiği ve “Sevgili, Edip!”ithaflı bir Edip Cansever fotoğrafını de gördü.

Yer Orhan Veli ye “Canan ki Degüstasyon’a gelmez / Balıkpazarı’na hiç gelmez” dizelerini yazdıracak kadar popülerdi. Ahmet Haşim’in burada sandalyesi olduğu rivayet edildi. 1920′de İtalyan Subayı Maurandi Çiçek Pasajı’nın girişinde, bugün Otantik’in olduğu yerde açtığı Degüstasyon’u üç yıl sonra Edmondo Morrigi’ye devretti.

Lokanta 1930 1960 yıllarında en parlak devrini geçirdi Yahya Kemal Ercüment Ekrem Talu Faruk Nafiz Çamlıbel Tarık Buğra Eşref Şefik ve Sait Faik in sık sık uğradığı meyhane yazın Çiçek Pasajı na masa koyduğunda bugün de süren bir geleneği başlattığından habersizdi 1970 lere gelindiğinde takımı değişen ve eski havasını yitiren meyhane 10 Mayıs 1970 te Çiçek Pasajı çökünce öteki meyhanelerle birlikte kapandı İsmi hala Balıkpazarı ndaki bir meyhanede yaşıyor

Geçmişi 1800 lerin sonuna dayansa da 1923 te o dönemki pek çok işletme üzere Cumhuriyet ismini aldığı için resmi kuruluş tarihi 1923 kabul edildi 1940 larda işletmeye başlayan Koço Efanduli çizgisini birinci yıllardan itibaren korudu Hala birinci açıldığı yerde Beyoğlu Balıkpazarı nda faaliyet gösteren meyhanede Mustafa Kemal Atatürk ün de masası vardı

Bu uzun soluklu yer elbette zamanının kıymetli edebiyatçılarını da ağırladı Sait Faik Orhan Veli Cahit Irgat Cihat Burak üzere isimlerle anılan meyhane Atilla İlhan ın da uğrak yeriydi Hatta İlhan yıllar sonra Orhan Veli ile orada müsabakasını şu sözlerle andı “Yağmur yağıyordu, rastladığımız birinci kitapçıdan Orhan Veli’nin (Kanık) yeni çıkmış kitabını almış, neş’e içinde, Balıkpazarı’na dalmıştık: ünlü Cumhuriyet Meyhanesi’ne gidiyoruz, zira pazar akşamıdır; öğrencilerin, en keyifli gecesi.”

Sahibi Kürt Mehmet ten ötürü “Kürdün Meyhanesi” diye anılan Ankara Ulus’taki bu meyhane, periyodun aydınlarına konut sahipliği yapıyordu. Nurullah Ataç, Orhan Veli, Azra Erhat, Behice Boran, Çetin Altan, Cüneyt Arcayürek, Ceyhun Atuf Kansu, Fikret Mualla ve Fikret Otyam üzere pek çok ismi ağırlayan meyhaneyi, ressam Fahir Aksoy 1944-1960 yıllarını kapsayan anı kitabı “Kürdün Meyhanesi”nde anlattı.

1940 larda açılan meyhane konuklarından dolayı sivil polislerin de uğrak yeriydi Hatta kendini genç şairler üzere gösteren sivillerin o ağır masalara konuk olduğu ve durum yaşça büyükler tarafından anlaşılınca en kıymetli içkilerin ısmarlanıp hesabın sivillere ödetildiği rivayet edilirdi 1950 lerden itibaren kentin merkezi Ulus tan Yenişehir e yanlışsız kayınca popülerliğini yitiren meyhane 1960 ların başında kapandı

Şinasi Baray ailesinden kalma iki katlı eski konutunu düzenleyip 1946 da restorana çevirdi Alt kat Baray ın ailesinin yaşadığı devirde ahır olarak kullanıldığı için de yerin ismini Üç Nal koydu Ankara nın Ulus semtinde Konak Sokakta yer alan meyhane Azra Erhat Sabahattin Eyüboğlu Yakup Kadri Karaosmanoğlu Can Yücel üzere pek çok ismi ağırladı

Burası kapağında üç nal çakılı erdem defteri ile de ünlüydü Karikatürist Ratip Tahir Burak “İş dördüncü nalla, bir cet kaldı… Bir de meydana!..” satırlarını, bir karikatürle deftere ekleyince, Orhan Veli de dayanamayıp meyhanenin duvarına, “Üç Nal’a gelen, dörtnala gider” yazdı. Ünlü şair o vakitler bir gece buradan çıkıp belediyenin açtığı çukura düştüğünde, vefata dörtnala gideceğini elbette düşünmemişti.

Hazzopulo’nun içerisinde bulunduğu kahvehane tarih boyunca Ahmet Haşim Ahmet Mithat Efendi üzere birçok edebiyatçıya konut sahipliği yapmıştır İstiklal Caddesi’nin üzerinde rönesans mimarisinden izler taşıyan bu pasaj içerisinde birebir vakitte Ahmet Mithat Efendi’nin de matbaası buluyordu

Ahmet Mithat Efendi ve Namık Kemal’in çıkardığı İbret gazetesinin matbaası da burada yapılırdı Namık Kemal’in Vatan Veya Silistre isimli tiyatrosundan sonra kendisi burada tutuklanır

Tutuklanmanın önesinde Tanzimatçıların uğrak yeri olan bu pasaj sonrasında da Jön Türklerin uğrak yeri olmuştur

Başlarda Nam Tiyatrosu’nda komilik yapan Bay Lebon tarafından işletilse de sonrasında 1940 yılında Avedis Ohanyan Çakır tarafından satın alınmasıyla birlikte burada Paris’te üretilen kalite de çikolatalar üretilmek istendi Bu yüzden de yerin ismi ‘Markiz’ olarak değiştirildi

Markiz Kahvesi Yahya Kemal Beyatlı Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Abdülhah Şinasi Hisar’ın da içerisnde bulunduğu pek çok edebiyatçının uğrak yeri olmuştur