Yediden yetmişe ismini duyduğumuzda ağzımızı sulandıran, hepimizin bayılarak yediği şey çikolata! Beyaz, sütlü, bitter demeden her gün olsa her gün yiyeceğimiz çikolatanın tarihi ise bir oldukça değişik. Gelin bu lezzetli atıştırmalığın tarihine birlikte bakalım…
Kaynak1, 2
Çikolatanın tarihi 4000 yıl evvel, günümüz Meksika’sı eskinin Mezoamerika’sında başladı: Birinci kez kakao çekirdekleri bu topraklarda bulundu.
Latin Amerika’daki en eski uygarlıklardan biri olan Olmekler, kakao bitkisini çikolataya dönüştüren birinci uygarlıktı! Çikolatayı ritüellerde içip ilaç olarak kullandılar.
Antik Aztek ve Maya geleneklerinde çikolataya ve kakao ağacına “tanrıların yemeği” denirdi. Çikolata bu imparatorluklar için epeyce kutsaldı…
Bu imparatorluklar çikolatayı çoğunlukla içecek formunda tüketiyordu. Bu içecek, kakao çekirdeklerinin öğütülmesinden sonra mısır unu ve acı biber ile karıştırılmasıyla yapılıyordu ve bunun bir sebebi vardı: Bu içecek bir nevi her kedere derman olan ilaçtı.
Mayalar ve Aztekler için bu içecek tıpkı vakitte ilahi bir iksirdi! Tıpkı vakitte ilahlardan bir ikram olarak kabul edilirdi. Aztekler bilhassa kakaoyu, dini merasimlerde ve savaştan sonra içerlerdi.
Kakao çekirdekleri o kadar pahalıydı ki, Azteklerde para olarak üst sınıflar ortasında çokça kullanılırdı ve altından çok daha pahalıydı…
Bununla birlikte Aztekler, insanları kurban etmeden evvel son yemek olarak onlara bir bardak sıcak çikolata verirlerdi…
Mayalarda da durum pek farklı değildi. Her yıl bayramlarında kakao ilahları Ek Chuah’a en pahalı armağanlarını sunar ve ona gönülden taparlardı.
Tarihler 16. Yüzyılı gösterdiğinde, İspanyol fatih Hernán Cortés kakaonun anavatanına geldi. Mezoamerika’da bu besin unsurunun uygunlaştırıcı özelliklerini gördü ve onun çok kıymetli bir ticaret metası olduğunu keşfetti.
Hernán Cortés, kakaoyu yanına alarak Avrupa’ya döndü. 16. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Avrupa’da çikolata ilaç olarak kullanıldı. Lakin tek bir farkla: Beşerler yepyeni tanım çok acı olduğu için içine bal, şeker, vanilya üzere eklemeler yapmaya başladılar!
1828 yılına kadar, Avrupa’nın güçlü aileleri kakaonun tadını çıkardı, olağan yalnızca bir içecek olarak. Onu piyasaya süren ve ana akım haline getiren Hollandalı çikolata üreticisi Coenraad van Houten’di.
Coenraad van Houten’in icadı, yağın kakao çekirdeğinden ayrılmasını ve ince bir tozun geride bırakılmasını içeriyordu. Bu toz, kakaoyu daha lezzetli bir içecek haline dönüştürdü. Bugün hala tükettiğimiz sıcak çikolata haline gelmesi için de içine süt ekledi! Bununla birlikte seri üretime geçildi ve çikolata artık değerli bir eser değil, herkesin satın alabileceği kadar ucuz bir eser haline geldi.
1847’de İngiliz çikolata üreticisi J.S. Fry, birinci çikolata barını buldu! Bu yiyecek herkes tarafından çok sevildi ve çikolata artık içecek yerine yiyecek olarak tanınmaya başladı.
Bonus: Türkiye’deki birinci çikolata fabrikası 1920’de kurulmuştur: Melba Çikolataları!
Çikolata hakkında daha fazla bilgi için başka içeriklerimize bakabilirsiniz: