Kandaki şeker düzeyinin olağanın üzerine çıkmasıyla oluşan diyabet hastalığı, koronavirüs salgını sürecinde pek çok kişinin hayatını olumsuz etkiledi. Salgın boyunca hareket kabiliyetimizin kısıtlanmasına, diyet bozmalar da eklenince, hastalık içinden çıkılmaz bir hal aldı. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Taşan, “Hareketsizlik ve obezite artışına, salgın nedeniyle oluşan psikososyal baskılar ve diyabet takibinin aksaması üzere nedenler de eklenince hem hasta hem de şeker düzeyinde önemli artış yaşandı” dedi.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ZAYIFLIYOR
Diyabet hastalarının tertipli ilaç kullanmasının kıymetli olduğunu kaydeden Taşan, “Hastaların denetimlerini aksatmamaları ve tertipli idman yapmaları gerekiyor. Tabiplerin verdiği diyete bağlı kalabilmeleri de bu periyotta büyük ehemmiyet taşıyor” diye konuştu. Diyabetlilerin Kovid-19’u daha güç atlattığını belirten Taşan, “Hastaların bağışıklık sistemi zayıflıyor. Kovid-19 virüsü de kan şekerinin yüksek olduğu ortamda daha süratli gelişme gösteriyor. Diyabet, kalp ve damar hastalıkları ile böbrek üzere organlarda kendine has komplikasyonlara neden oluyor. Tüm bu nedenler Kovid-19’un daha ağır seyretmesine yol açıyor. Diyabet uygun denetim edilir ve komplikasyonları ne kadar az olursa, enfeksiyonun atlatılması o kadar kolay olur” dedi.
4 KAT DAHA FAZLA
Mevtle sonuçlanan 82 olayın klinik tablosunu tahlil eden bir araştırmaya da dikkat çeken Taşan, “Kovid-19 olgusunun klinik özelliklerini tahlil eden araştırmada diyabetik komanın mevt nedenlerinden biri olduğu tespit edildi. Çalışmaya nazaran, diyabetli hastalarda vefat oranının diyabetik olmayanlara kıyasla 4 kat daha yüksek olduğu vurgulandı” dedi.
Amerikan Diyabet Derneği’ne (ADA) nazaran diyabetlilerin grip üzere viral enfeksiyonlarla gayret ederken daha büyük risk altında olduğunu hatırlatan Prof. Taşan, “Maske, ara ve paklık kurallarına uymak olmazsa olmazımız. Bu süreçte diyabeti denetim altında tutmak çok değerli. Şayet diyabetiniz güzel denetim edilmiyorsa Kovid-19’un şiddetli komplikasyonlarının görülme riski de artar. Kan şekeri seviyesinin sağlıklı düzeyde kalıp kalmadığını ölçmek için sık sık test yapın. Elinizde kâfi ölçüde kan şekeri takibi malzemenizin ve diyabet test stripleri ve insülin üzere araçların bulunduğundan emin olun. Ellerinizi en az yüzde 60 alkol içeren dezenfektanla temizleyin” tavsiyesinde bulundu.
ÖLÜMCÜL HASTALIKLARA YOL AÇIYOR
Günümüzün en değerli hastalıklarından olan diyabet yani şeker hastalığı, ölümcül birçok farklı hastalığın oluşumuna yol açıyor. Kandaki şeker düzeyinin 70-100mg/dL düzeyinin üstüne çıkmasıyla meydana gelen diyabetin tanısı için açlık kan şekeri ölçümü, tokluk kan şekeri ölçümü, HbA1c ölçümü, oral glikoz tolerans testi ve idrarda şeker ölçümü yapılabiliyor. Bu hastalığın diyabet öncesi devir, Tip1 diyabet, Tip2 diyabet, gebelik diyabeti, çocukluk çağı diyabeti formunda çeşitleri bulunuyor.
KENDİNİZİ TEST EDİN
Olağandan fazla yemek yeme, doymama hissi ve sık idrara çıkma üzere belirtilerle ortaya çıkan diyabet, ağızda kuruluk ve tatlılık hissi ve buna bağlı olarak çok su içme isteğini de beraberinde getiriyor.
İŞTE DİYABETİN ÖTEKİ BARİZ ÖZELLİKLERİ:
-Halsizlik ve yorgunluk hissi
-Hızlı ve istemsiz kilo kaybı
-Ağızda koku oluşumu
-Bulanık görme
-Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma halinde rahatsızlık hissi
-Yaraların olağandan daha geç güzelleşmesi
-Ciltte kuruluk ve kaşıntı.
PRE DİYABET
Prediyabet, ileride diyabet gelişme riskinin yüksek olduğunun göstergesi olarak kabul ediliyor. Bu dönemde yaşam şeklindeki değişikliklerle gelişmesi yüzde 45- yüzde 48 oranında önlenebiliyor.
TİP 1 DİYABET
Tip 1 diyabet insüline bağımlı diyabettir. Pankreastan salgılanan insülin hormonunun eksikliğine yahut yokluğuna bağlı gelişen diyabet tipidir. Her yaşta ortaya çıkabilmekle birlikte sıklıkla 30 yaşın altındaki şahıslarda gözlenmektedir.
TİP 2 DİYABET
Pankreasın kâfi ölçüde insülin salgılayamaması yahut salgılanan insülinin kâfi derecede kullanılmaması nedeniyle kan şekerinin yükselmesi durumudur. Bu çeşit diyabetliler için kullanımı yahut insülin tedavisi kelam hususudur. Ayrıyeten daima olarak şeker ölçümü yapmaları istenir. Hakikat beslenme ve idman ile kandaki şeker düzeyi düşürülebilir.
GEBELİK DİYABETİ:
Hamilelikte ortaya çıkar. Tip 2 diyabet için risk oluşturur.
