Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıktıktan sonra tüm dünyayı tesiri altına alan koronavirüs salgını, kalp sıhhatini da tehdit ediyor. 2019 yılının son günlerinden başlayıp günümüze kadar uzanan süreçte yüzlerce kişi, enfeksiyon kaynaklı kalp ve kan damarlarında ortaya çıkan kardiyovasküler hastalıklarla uğraş etti. Virüsün kalp sıhhatini direkt etkilediğine dair çok sayıda araştırma yapıldığını tabir eden Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği’nden Prof. Dr. Ömer Çelik, “Çalışmalar ışığında Kovid-19 hastalarının yüzde 4.2 ile yüzde 25 ortasında kalp krizi görüldüğü tespit edildi. Bilhassa ağır bakımdaki Kovid-19 hastalarında daha yüksek oranda kalp krizi görüldü. Kalp krizi tanısı konurken, Kovid-19’kaynaklı direkt kalp kası iltihabı, kırık kalp sendromu üzere durumlar da dikkate alınmalı” diye konuştu.
BİR DİZİ TEHDİT VAR
Kalp krizinin Kovid-19 hastalarında daha sık görüldüğüne işaret eden Çelik, “Kalp krizi Kovid-19 hastalarında kandaki oksijen yetersizliği, kalbi besleyen kılcal damarlardaki bozukluklar, şiddetli pıhtılaşmaya eğilim ve bedenin enfeksiyona verdiği çok reaksiyon sonucunda kalbi besleyen ana damarlardaki tıkanıklar sonucunda ortaya çıkıyor. Ayrıyeten, virüsün kendisi de temel olarak damarın iç yüzünü örten dokuya yaygın olarak tutunuyor. Hasebiyle bu enfeksiyon damar olan her yerde hayati tehdit eden sorunlara yol açabiliyor. Virüsün yarattığı en kıymetli sorun ise damar içinde tıkanıklağa varan pıhtılaşmaya neden olması. Bu durum kalp krizini kolaylaştıran bir etken olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Prof. Çelik, kalp sorunu yaşayan Kovid-19 hastalarında esirgeyici tedavi usullerine ait bilgilendirmelerde bulundu:
1- TABURCU OLDUNUZ, TEDAVİ BİTMEDİ: Kovid-19, hastalarda bilhassa akciğer damarlarında pıhtılaşma riski yaratsa da kalbi besleyen ana damarlarda da önemli pıhtılaşmaya neden olabiliyor. Bu nedenle, bilhassa virüs nedeniyle hastaneye yatışı olan ve önemli kanama riski olmayan hastalarda subkütan (deri altı) pıhtılaşma engelleyici tedaviler başlanmalı ve taburculuk sonrasında en az 1 ay devam edilmeli. Ayrıyeten, birtakım uzmanlar kan testlerine nazaran hastalara ayaktan tedavi de önerebiliyor. Uygun pıhtı önleyici tedavi almayan hastalarda, hastalığın geç periyotlarında ani vefata neden olabilen kalp krizi, akciğer ve bacak damarlarında pıhtılaşma görülebiliyor.
2- ÖLÜMLERİN 3’TE 1’İ KALP KAYNAKLI: Kovid-19 enfeksiyonu önemli bir teneffüs yolları hastalığı üzere görülse de aslında ölümlerin üçte biri kalbe bağlı gelişen önemli bozukluklar nedeniyle gerçekleşiyor. Bu vefatlar sırasıyla; ölümcül ritim bozukluğu ya da kalp krizi sonrasında kalbin ağır hasar görmesi nedeniyle kalbin pompa gücünü kaybetmesi sonucunda oluyor. Bu nedenle, bu hastalarda ağır bakımlarda kalp nedenli vefatlar ön sırada yer alıyor. Hipertansiyon, daha evvel geçirilmiş kalp krizi hikayesi (stent vs), kalp yetmezliği, önemli belirtileri olan kalp kapak hastalıkları, doğumsal önemli kalp hastalıkları, sigara kullanımı, ve şeker hastalığı varlığında bu hastalarda vefat riski yükseliyor.
3- KALP KRİZİNDEN 1 AY SONRA DENETİME GİDİN: Kalp krizi kuşkusu olan hastalarda, Kovid-19 olsun ya da olmasın en kıymetli nokta hakikat teşhisin en kısa müddette konulması. Acil servise kalp krizi kuşkusu ile başvuran hastanın detaylı muayene, tanısal test ve görüntüleme araçları ile tanısı katılaştıktan sonra katater laboratuvarına alınıp en kısa müddette koroner anjiyografi ile tıkalı damarın görüntülenmesi ve uygun formda stent ile açılması gerekiyor. Hastaların klinik durumlarına nazaran en az 1-2 gün sonra taburculukları planlanabiliyor. Kalp krizi geçiren Kovid-19 hastaları uygun tedavi ile 1’inci ayda kesinlikle poliklinik denetimine başvurmasını öneriyoruz.
Bu belirtiler varsa tabibe başvurun!
Kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Ömer Çelik, hastaların bilhassa Kovid-19 geçirdikten sonra göğüs orta sınırında ve sol kola yahut boyna vuran göğüs ağrısı, hareketle artan nefes darlığı, bayılma, çarpıntı atakları oluyorsa kesinlikle kardiyoloji doktoru tarafından detaylı kıymetlendirilmesi gerektiğini söyledi. Hastaların büyük çoğunluğunun belirtileri önemsemediğini aktaran Çelik, “Pandemi şartları nedeniyle hastaneye geç başvurma üzere nedenler vefat üzere istenmeyen sonuçları ortaya çıkarıyor. Bilhassa 12 saati geçen kalp krizi tanısı, ileri evre kalp yetmezliği ve mevtle sonuçlanabiliyor” diye konuştu.
