Rusya ile Ukrayna’da yaşanan savaşı milat olarak alırsak buğday meselesinin en başına bu halde dönmek gerekecektir. Yalnızca biz değil tüm dünyada bu ülkelerin ortasındaki savaş evvel insani boyutu ile üzücü olurken, sonrasında ‘medeniyetlerin’ hesaplarında baya bir ziyana dönüşmüş durumda. Hala süren savaş, başladığından bu yana emtia fiyatları ile dünyayı soktuğu enflasyon girdabı bir yana, metal fiyatlarındaki yükselişin de yanı sıra besine tesiri hem yeniden insani boyutta, hem de pandemi ve iklim krizi ile düşen üretimlerle sorun yarattı. Türkiye’de yağ ve buğday başlığında yaşanan sorunlar boyutları azalsa da sürüyor. Bu bağlamda bir devir Hindistan’a yönelişe geçsek de farklı alanlarda da Türkiye arayışlarını sürdürüyor.
Gözler tecrübeli isimlere döndü
Dünya Gazetesi Muharriri ve tarım dalının duayenlerinden Ali Ekber Yıldırım buğday female fake taxi porno üretimi yapmak istenilen ülkenin bizden un aldığını hatırlatarak sorunun yalnızca bu olmadığını ekolojik olarak Venezuela ikliminin buna uygun olmadığını belirtti Uygun olsa dahi orada üretilen buğday Türkiye’ye sonra da un fuck in traffic porno Venezuela’ya üzere bir rota izleneceğinden bunun da maliyet demek olduğunu belirtti
Daha evvel Sudan ve Nijer’de denenen ve başarısız olan ziraî üretimin tıpkı iklim neslinde yer alan bir ülkede muvaffakiyet full porno talihini sorgulayan Yıldırım bu çabayı şu halde kıymetlendirdi
Türkiye yurtdışında ziraî üretim için gösterdiği çabayı ülke toprakları için gösterse çok daha büyük üretimler gerçekleştirerek zenginliğe dönüştürebilir Ama ülkede üretim yerine gizli cekim porno ithalata takviye verilirken öbür ülkelerde üretim yapma hayali ile ülke gündemi gereksiz yere meşgul ediliyor
Tarım Bakanlığı bu bahiste ne dedi
Sözcü’nün haberine göre ziraî üretimin diğer ülkelere kayması Tarım glory hole secrets porno ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi tarafından yazılı açıklama ile deyalnadırıldı Geçen haftalarda Türkiye ziyaretinde bulunun Venezuela Devlet Lideri Maduro ile imzalanan muahedeler kapsamında yapılan planlamada ülkede Türkiye için ayrılan Turkish land isimli bölgede ziraî yatırımların getirilerinin yüzde 70 inin Türkiye’ye yüzde 30 nun da Venezuela ya kalacağı belirtildi
Birçok ülkenin farklı ülkelerde tarım faaliyetlerinde bulunduğu da hatırlatıldı Bu üslup faaliyetlerin geleceğe yönelik besin piyasasında kelam sahibi olmak emeli taşıdığı da belirtildi
Türkiye’nin sömürgeci bir zihniyet taşımadığı kazan kazan prensibiyle bu ülkelerle muahede sağladığı ve bu ülkelerin Türkiye nin kapısını çaldığı da değerli kısımlar ortasındaydı
Buğdayda dünyada üretim fiyat ve ticaret ne durumda
Dünyada yıllar boyunca çok değişmeyen temel besin hususu pozisyonundaki buğday Rusya Ukrayna savaşı ile 200 eurodan 400 euroya yükseldi yüzde 100 orandaki artış evvel fakir ülkelere sonrada ülkelerdeki fakirlere büyük darbe vurdu
DW haberine nazaran dünyadaki hasadı yapılan toplamda yaklaşık 785 milyon ton buğdayın yaklaşık dörtte biri ihraç ediliyor Kalan kısım ise üretildiği ülkede kalıyor işleniyor ve tüketiliyor
Fiyat üzerinde yalnızca arz ve talep belirleyicidir
Buğdayın fiyatı özel borsalarda belirlenirken bu hususta uzman olan Kaack Alivre’den Wolfgang Sabel fiyat belirleme etabını nasıl anlatmış bakalım
Dünyada iki değerli opsiyon borsası var Chicago’daki Chicago Ticaret Heyeti CBOT ve Paris’teki Euronext Prensipte bu borsalar devletin nezareti altındaki fiyat barometreleridir Buralarda düzenlenir belirli standart ve prensiplere nazaran çalışılır Fiyat üzerinde yalnızca arz ve talep belirleyicidir
Standart eserlerin aşikâr özellikleri taşıması demek oluyor AB menşeli 50 ton ekmek buğdayının en az yüzde 11 protein en çok yüzde 15 oranında nem içermesi gerekiyor ki genelinde ticaret yapılabilsin
Borsalardaki fiyat aslında bir gösterge oluşturuyor
Opsiyon borsalarının öbür bir fonksiyonu de vadede fiyat belirleme olduğundan hesaplarda sapma yaratmama fırsatı sunuyor Bu da bir market üretici ve işleyici için geleceği görme imkanı sunuyor Çiftçiler de bu formda fiyat dalgalanmalarına karşı teminatta oluyorlar
Aslında bu süreçlerin öznesi buğday lakin bir finansal ürün üzere süreç görüyor Sabel bunun için de şunları söylüyor
Borsa burada mali pahaları dengelemiş oluyor fizikî olarak buğdayın alımına satımına müdahale etmiş olmuyor Tüm müşterilerim ya üretici ya satıcı ya da işleyici Fakat opsiyon borsasında spekülatörler de var Beklenen ile gerçekleşen fiyatların farkından yarar sağlıyorlar Arbitrajcılar da farklı borsalardaki bölgesel fiyat farklarından kâr elde ediyorlar
Buğday fiyatındaki yükselişi savaşın tetiklenmesinin bir nedeni de dünyada üretilen buğdayın 3’te biri savaş çıkan bölgede üretiliyor
Bölgede üretilen ölçüler çok yüksek olunca tüm gelişmeler fiyatları etkiliyor Oynaklığı Ukrayna’daki savaş kadar hava koşulları ve ülkelerdeki hasat ölçüleri da artırıyor
Buğdayda bir sorun da alıcı tarafındaki ülkelerin yoksul ülkeler yüklü olması Sabel bu hususta da şunları anlatıyor
Alıcı ülkelerdeki beşerler gelirlerinin yüzde 60 ila 80’ini besine harcıyor Şayet ekmeğin bir anda fiyatı iki katına çıkıyorsa bunun sonuçları olacak
Savaş bitse de buğdayda fiyatların düşmesi güç görünüyor
Bir görüşe nazaran savaş bitse de artık buğday fiyatı yüksek kalacak Alman Çiftçiler Birliği Başkanı Joachim Rukwied gübrede zahmet olduğunu ve fiyatların çok yüksek olduğunu söylüyor Tedarik zincirindeki kasvetler da yedek modül meselelerini tetikleyince üretimde süratli bir artış beklenmiyor ki Sabel de buğdayın 2023’e kadar değerli olmaya devam edeceğini söylüyor
Üreticiler 2021 olmaz ancak bir 2015 de değil diyor
Peki dönelim Türkiye’ye geçen yıl havalar sıcak ve yağışsız gitmişti ve bu da kuraklık yaratmıştı E haliyle hasatta rekolte tarımda üretim miktarı düşmüştü Seneye ne olacak
TÜİK datalarında 2016 ile 2020 ortasında ortalama 20 milyon ton üretim görülüyor 2021’de ise kuraklık 17 7 milyon tona düşürüyor 2015 yılında 22 6 milyon ton ile son periyodun tepesi görülmüş
Türkiye’nin üretimi gereksinimini karşılıyor mu Çabucak çabucak evet lakin ithalata için ihracat için gerek duyuluyor
Tarım ve Orman Bakanlığı Türkiye’nin buğdayda kendine yüzde 89 yettiğini söylüyor Dışarıdan gelen yılda 6 milyon ton dolaylarındaki ithal buğday makarna ve bisküviye dönüşüyor ve dışarı satılıyor
Buğday üreticileri tedarikçileri ve sanayicileri ne diyor
DW Türkçe’den Emre Eser haberine göre işleyip satmak için ithalat kıymetli Rusya ve Ukrayna ile bu ticaret sürerken çıkan savaş tedarik ve yüksek fiyat sorunu yarattı Alternatif var mı Bakanı Kirişçi’nin Venezuela açıklamasını görmüştük
Hububat Tedarikçileri Derneği HUBUDER Lideri Gülfem Eren arz külfeti olmadığını lakin fiyatlardan etkileneceğimizi açıklıyor Eren’in referans gösterdiği Amerikan Tarım Bakanlığı bilgilerine nazaran ‘2021 yılında dünyada 779,3 milyon ton buğday üretilmiş. 2022’de ise 5,9 milyon tonluk kayıp öngörülüyor. Bir de buna 2022 yılında üretimin tüketimden 12 milyon ton az olması ekleniyor. Üretim ve tüketim farkı evvelki yılların stokları ile kapanabilir. Lakin tedarik zincirlerinde düşünce yaratan navlun fiyatlarının yükselişi ve savaş stokçuluğu tetikleyecek ve tedarik zorlaşacak‘ diyor.
Bu yıl beklenen 19 5 milyon ton rekoltenin ise sertifikalı tohum ve gübre kullanımında azalma ile 18 milyona kadar gerilemesi de mümkünlük dahilinde
İçeride işleyip satıyoruz ya buna ‘Dahilde Sürece Rejimi’ deniyor Bu kapsamda Venezuela konusunda değinen Eren tropikal iklim konusuna ve kalite ile taşıma maliyetlerini hatırlatarak değerli olanın ülke içi olduğunu altını çiziyor
Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu TUSAF Lideri Haluk Tezcan alternatif üretim alanlarının önümüzdeki yıllar için değer taşıdığını düşünürken sanayicilerin muhtaçlıklarını karşılama noktasında Bulgaristan ve Romanya üzere ülkelerde de üretim yapıldığını söylüyor Venezuela’da üretim için ikili alakaların âlâ olduğu ülkelerle iş birliklerine olumlu bakarken yerli üreticinin desteklenmesinin daha değerli görüldüğünü anlatıyor
‘Çanakta bal olsun arı Bağdat’tan gelir’
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği TOBB Tarım Meclisi Lideri ve Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Lideri da olan Dava Karakuş tek ve değerli tahlilin yerli üretim olduğunu söylerken kelamlarına ‘Çanakta bal olsun arı Bağdat’tan gelir’ atasözü ile başlıyor
Sudan ve Nijer topraklarını hatırlatan Karakuş yıllardır sonuç alınamayan bu planların kamu tarafından yapılmasının mümkün olabileceğini özel dalın deneyimi ile yol gösterebileceğini belirtiyor Endüstricinin o bölgelerde üretim yapmasının güç olduğunu zati sonuç alınamadığını da hatırlatıyor
‘Çözüm dışarıdan çok kendi üreticilerimizde’
Venezuela’nın iklim cins kalite üzere ögelerinin bilinmesi gerektiğini söylerken Ukrayna’da da Türk üreticilerin olduğunu savaş ile sorun yaşandığını hatırlatıyor Yerli üreticinin desteklenmesi ile 5 6 yıl içinde sonuçların çok iyi olacağını söyleyen Karakuş bu yıl verilen fiyatları olumlu bulurken bunun gelecek yılı da müspet etkileyeceğini açıklıyor
TMO’nun sübvansiyon uygulamalarının daha evvel örneği olmadığını fakat tahlilden çok sıkıntıya yöneldiğine tenkitte bulunurken fiyatlardaki dalgalanmanın kar marjını düşürdüğüne değinerek TMO’nun sıkıntı devirlerde ithal eserleri iç piyasaya sürdüğünü bunun ekmek fiyatlarının artmaması için yapıldığını lakin tahlil olmadığını söylerken kelamlarını söyle bitiriyor
Çözüm dışarıdan fazla kendi üreticilerimizde
Konya buğday alanlarında başkan pozisyonda
Tarım ve Orman Bakanlığı datalarında Türkiye’de 2020 2021’de toplam 69 2 milyon dekar buğday alanı ekiminde Konya yüzde 9’luk hisseyle önder olurken ardından sırasıyla S anlıurfa Ankara Diyarbakır Yozgat Sivas Tekirdag C orum Kayseri ve Mardin geliyor
Şanlıurfa Ziraat Mühendisleri Odası ZMO Lideri Abdullah Melik ise yerli üreticinin desteklenmesinin yerine öteki ülkelerde üretim yapılamasını sıkıntılı buluyor Melik maliyetlerin çiftçiyi zorlarken bir bu şekil uygulamasın üretimi bitireceğini düşünüyor
GAP’ın çiftçiler için uygun hale getirilmesi ile sulama için kullanılan elektrikten gübreye tüm maliyetlerin hasat sonunda karşılandığını hatırlatırken maliyetlerin dışında boş yerlere de dikkat çekiyor Buğdayın toplumun her kısmını ilgilendirdiğinin altını çizerken alım garantilerinin sürdürülebilirlik açısından kıymetine de değiniyor
11 ülke besinini ithal yollardan elde ederken kriz kelam konusu olursa risk altında Türkiye de içlerinde
Sigorta şirketi Allianz’ın raporuna değinen Sözcü’den Hasret Ermiş Beyhan haberinde savaş ile tüm dünyanı etkilendiği besin krizinin ülkeleri ne kadar risk altına soktuğunu inceliyor Türkiye’nin 2021 yılında besin fiyatlarında yıllık artışın yüzde 74 olduğu görülürken harcanabilir gelirin yüzde 19 oranında azalmasına yol açtı Besin fiyatlarında mevcut trend sürdükçe besin enflasyonunun satın alma gücünü yüzde 100’den fazla eriteceği hesaplandı
Rapordaki Türkiye’nin birinci olduğu besin enflasyonunda en yakın rakibi Lübnan olurken Türkiye’de besin harcamaları toplam harcamalar içinde yüzde 25 oranında yer tutuyor Besin enflasyonundaki her yüzde 1 oranında artış harcanabilir gerçek geliri 0 81 azaltıyor Cezayir Bosna Hersek Mısır Ürdün Lübnan Nijerya Pakistan Filipinler Sri Lanka Tunus ve Türkiye besin krizinde en riskli ülkeler olurken bunun toplumsal huzursuzluk riski de önemli görülüyor Bu 11 ülkenin net besin ithalatçısı olduğu da hatırlatıldı
Tahıllar savunma hattında
AA’nın aktardığına göre Rusya’nın Ukrayna limanlarının kıyısına döşediği mayınlar besin yüklü gemileri de zora sokuyor Dünyada krize gerçek giden hububat tedarikinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da diplomatik çalışmalara katılırken Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar evvel Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ile bu mevzuyu görüştü
İnsani bir sorun yaratmadan sorunun çözülmesine ve ülkeler ortasında da ateşkes sağlanmasına dair telaffuzlarda bulunan Bakan Akar’ın görüşmeleri sonrasında yeni bir adım atıldı Savunma bakanlıklarının birer işçisinin misyon yapacağı ‘kırmızı hat’ ile general rütbesindeki vazifeliler tahıl krizinde tahlil için direkt irtibat kuruyor
